Veel mensen kennen Vin Santo als eenvoudige, zoete Toscaanse wijn waar je cantuccini – Italiaanse amandelkoekjes - in kunt dopen als dessert. In de handen van topwijnmaker Paolo de Marchi is het daarentegen een van de mooiste en meest complexe zoete wijnen ter wereld. Niet om koekjes in te dopen, maar om bij bijzondere gelegenheden te drinken.
Vin Santo, wat letterlijk heilige wijn betekent, is een typisch Toscaanse dessertwijn, met een lange historie. Paolo de Marchi beschrijft het traditionele passito-productieproces als wijn maken zoals in het stenen tijdperk, omdat er eigenlijk nauwelijks ingrijpen van de wijnmaker aan te pas komt.
De Vin Santo van Isole e Olena wordt gemaakt van trebbiano en malvasia. Na de oogst drogen de druiven enkele maanden in op bamboe matjes op de zolder van Paolo’s twee schuren. Vervolgens worden de druiven geperst en gaat de most in zogenaamde caratelli: kleine kastanjehouten vaatjes.
Na de fermentatie worden de (niet volledig gevulde) vaatjes verzegeld en rijpt de wijn maar liefst zeven jaar op de eigen droesem (madre). Het is gedurende dit rijpingsproces dat de wijn zijn unieke karakter verkrijgt. De wijnen worden direct van het vat, dus zonder klaring en filtering gebotteld voor zoveel mogelijk smaakbehoud. Er kan hierdoor in sommige flessen enig depot achterblijven.
Wat de Vin Santo van Paolo zo goed maakt, is de perfecte balans tussen het gerijpte karakter enerzijds en de mooie, levendig frisse zuren anderzijds. Dit zorgt voor een adembenemende dessertwijn, die geen moment plakkerig zoet wordt en tot de laatste slok z’n spanning blijft behouden. Hij is complex en rijk van karakter, met tonen van sinaasappelschil, karamel, rozijnen en noten. Een wijn van absolute wereldklasse en om tot vele jaren na botteling van te genieten. De ultieme afsluiter van een fijn diner.
| Jaar | Onderscheiding | |
| 2010 | The Wine Advocate | Monica Larner - mei 2023: 97/100 punten | This is one of the best Vin Santos I have tasted | |
| 2010 | JancisRobinson.com | Walter Speller - mei 2023: 18/20 punten | Sensational length | |
| 2010 | JamesSuckling.com - april 2023: 96/100 punten | Full and opulent and delicious | |
| 2009 | Gambero Rosso 2021: 2 van 3 glaasjes | Very good to excellent wine | |
| 2009 | Vinous | Antonio Galloni - september 2020: 96/100 punten | A reference-point for the region |
Over het bedrijf Isole e Olena in Chianti Classico (het kwalitatief beste deel van Chianti in Toscane) valt veel te vertellen. Eigenaar Paolo de Marchi is een bijzondere man en een wereldwijd beroemde wijnmaker. Toen hij in de jaren zeventig het wijndomein overnam van zijn vader, was het nog een doorsneebedrijf. Zijn vader liet het werk over aan een bedrijfsleider en de wijn werd in bulk verkocht.
Hoe anders is het nu. Paolo sloeg aan het experimenteren met nieuwe wijnmaaktechnieken en met voor de streek onbekende druivenrassen, maar ook met sangiovese, de typische Chiantidruif. Hij wilde weten wat de beste resultaten op zou leveren. Inmiddels is hij vooral voorvechter van een grote nauwkeurigheid bij het werk in de wijngaard. De afstand tussen de druivenstokken, de hoeveelheid stokken per rij, de manier van snoeien: De Marchi laat zo min mogelijk aan het toeval over.
Hetzelfde geldt voor zijn bezigheden in de wijnkelder, al benadrukt Paolo dat hij zijn wijnen niet volgens een vaste formule maakt. Onder andere dankzij een door hemzelf ontwikkeld systeem van rijping op kleine houten vaten haalt de begaafde en vriendelijke wijnmaker het beste uit de soms lastige sangiovesedruif naar boven. Zijn wijnen zijn dan ook krachtig en vitaal; een belevenis om te drinken.
